Khấu hao trong EBITDA theo Nghị định 132: Chỉ tiêu kế toán hay chi phí được trừ thuế?
1. EBITDA trong Nghị định 132 là gì và được dùng để làm gì?
Trong Nghị định 132/2020/NĐ-CP, EBITDA điều chỉnh (EBITDA*) được sử dụng để xác định mức giới hạn chi phí lãi vay thuần được trừ khi tính thu nhập chịu thuế TNDN. Mức trần là 30% EBITDA*. Đây là cách tiếp cận nhằm kiểm soát việc doanh nghiệp sử dụng các khoản vay liên kết để chuyển lợi nhuận. Công thức EBITDA* bao gồm: lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh + chi phí lãi vay – lãi tiền gửi, lãi cho vay + chi phí khấu hao.
2. Khấu hao được cộng vào EBITDA không đồng nghĩa với được trừ thuế
Nhiều kế toán hiểu rằng, nếu khấu hao đã được cộng vào EBITDA, thì đó là chi phí được trừ thuế. Đây là hiểu nhầm phổ biến. EBITDA là chỉ tiêu kế toán, không xét đến tính hợp lệ theo luật thuế. Chỉ cần khoản khấu hao đã được ghi nhận vào chi phí trong kỳ (tức đã phản ánh trên báo cáo kết quả kinh doanh), thì nó vẫn được đưa vào công thức EBITDA — kể cả khi sau này bị loại khỏi chi phí được trừ khi quyết toán thuế.
3. EBITDA chỉ tính khấu hao đã ghi nhận vào chi phí trong kỳ
EBITDA không bao gồm tất cả các khoản khấu hao phát sinh trong kỳ. Chỉ những khoản khấu hao thực tế đã đi vào chi phí hoạt động trong kỳ, tức là đã được hạch toán trên báo cáo kết quả kinh doanh, mới được cộng vào EBITDA. Ngược lại, nếu khấu hao đang được vốn hóa vào tài sản cố định dở dang hoặc hàng tồn kho thì chưa ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh kỳ này và không được đưa vào EBITDA trong kỳ đó.
4. Khấu hao được trừ thuế là câu chuyện riêng của luật thuế
Muốn khấu hao được trừ thuế khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN, doanh nghiệp phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện của pháp luật thuế. Bao gồm: tài sản phục vụ hoạt động SXKD; có chứng từ hợp lệ; trích khấu hao đúng quy định; và không vượt mức giới hạn khấu hao nếu có quy định riêng. Một khoản khấu hao có thể được cộng vào EBITDA nhưng lại không được trừ thuế nếu không đủ điều kiện. Đây là ranh giới mà người làm kế toán thuế cần hiểu rõ để tránh sai sót.
5. Phân biệt rõ hai mục tiêu: kiểm soát lãi vay và xác định chi phí hợp lý
EBITDA chỉ phục vụ mục đích khống chế chi phí lãi vay theo tỉ lệ tài chính, không liên quan đến việc xác định chi phí hợp lệ theo luật thuế. Ngược lại, chi phí được trừ khi tính thuế phải tuân thủ đầy đủ các quy định về tính hợp lý, hợp lệ và có chứng từ đầy đủ. Nhầm lẫn giữa hai mục tiêu này dễ dẫn đến sai sót trong hồ sơ kê khai và giao dịch liên kết.
6. Kết luận: Khấu hao trong EBITDA chỉ mang tính kế toán, không thay thế điều kiện trừ thuế
Chi phí khấu hao được đưa vào công thức EBITDA chỉ cần thỏa mãn điều kiện đã ghi nhận vào chi phí trong kỳ. Việc khấu hao đó có được trừ thuế hay không còn phụ thuộc vào đánh giá của cơ quan thuế dựa trên các quy định cụ thể. Kế toán cần phân biệt rạch ròi giữa khấu hao "dùng trong công thức kế toán" và khấu hao "được trừ thuế" để tránh nhầm lẫn khi lập báo cáo tài chính, hồ sơ giao dịch liên kết hoặc quyết toán thuế TNDN.
Tư duy toàn diện dành cho Kế toán đáp ứng vị trị KTTH, KTT - W1 Tư duy Kế toán 30 chạm 30: https://taichinhketoanedu.com/w1-p31.html
Tham gia DIỄN ĐÀN THUẾ: https://www.fb.com/groups/diendanthue.new
Mr Wick Kiểm toán - Đào tạo Kế toán chuyên nghiệp
ATC Academy | Công ty TNHH Đào tạo và Tư vấn Á Châu
Today's studying plants the seeds for future's success. Make each day a little better than before
Mobile/Zalo: 0353969622
