10 Việc Kế Toán Cần Làm Để Sẵn Sàng Áp Dụng Thông Tư 99/2025/TT-BTC

1. Rà soát lại toàn bộ hệ thống tài khoản và sổ sách kế toán hiện hành để đối chiếu với danh mục tài khoản mới trong Thông tư 99. Doanh nghiệp cần xác định các tài khoản bị thay đổi, gộp hoặc tách mới để điều chỉnh hệ thống kế toán, phần mềm, cũng như quy trình ghi nhận cho phù hợp. Đây là bước nền tảng đảm bảo số liệu kế toán thống nhất và chính xác khi chuyển đổi.

2. Cập nhật chính sách kế toán nội bộ theo quy định mới. Mỗi doanh nghiệp có đặc thù hoạt động khác nhau, nên cần ban hành lại chính sách kế toán nội bộ để phản ánh đúng tinh thần Thông tư 99, như nguyên tắc ghi nhận doanh thu, chi phí, phân loại tài sản, công cụ dụng cụ và trích khấu hao.

3. Đánh giá lại các phần mềm kế toán đang sử dụng. Thông tư 99 có nhiều thay đổi về cấu trúc tài khoản và phương pháp trình bày báo cáo tài chính, vì vậy doanh nghiệp nên làm việc với đơn vị cung cấp phần mềm để cập nhật phiên bản mới, tránh rủi ro số liệu bị sai lệch hoặc không khớp biểu mẫu theo quy định.

4. Rà soát lại hệ thống báo cáo tài chính và thuyết minh. Một số chỉ tiêu sẽ được điều chỉnh, sắp xếp lại, hoặc yêu cầu thuyết minh rõ hơn theo hướng minh bạch. Kế toán cần làm quen với biểu mẫu mới để không lúng túng khi lập báo cáo tài chính cho kỳ đầu tiên áp dụng Thông tư 99.

5. Tổ chức tập huấn nội bộ cho đội ngũ kế toán. Không chỉ riêng kế toán trưởng, mà tất cả nhân viên kế toán cần hiểu rõ tinh thần và nội dung của thông tư mới. Một buổi đào tạo, hoặc ít nhất là bản hướng dẫn tóm tắt chi tiết, sẽ giúp đội ngũ chuyển đổi nhanh và thống nhất cách làm.

6. Làm việc với kiểm toán và cơ quan thuế để nắm rõ định hướng thực hiện. Sự phối hợp sớm với đơn vị kiểm toán độc lập hoặc cán bộ thuế quản lý có thể giúp doanh nghiệp tránh sai sót trong giai đoạn đầu áp dụng, đặc biệt là những doanh nghiệp có đặc thù về doanh thu, giá vốn, hợp đồng dài hạn hoặc giao dịch liên kết.

7. Chuẩn bị lại quy trình kiểm soát nội bộ liên quan đến kế toán. Khi thay đổi chế độ kế toán, các bước phê duyệt chứng từ, hạch toán, ghi sổ, đối chiếu và lập báo cáo đều cần được cập nhật lại. Một quy trình kiểm soát nội bộ vững chắc sẽ giúp hạn chế sai sót và gian lận trong giai đoạn chuyển đổi.

8. Kiểm tra và cập nhật lại các hợp đồng, chứng từ, hóa đơn theo quy định mới. Việc ghi nhận doanh thu, chi phí, tỷ giá, hay khoản phải thu – phải trả sẽ có những điểm khác biệt. Doanh nghiệp cần đảm bảo các chứng từ liên quan phản ánh đúng nội dung kế toán theo Thông tư 99 để tránh tranh chấp và rủi ro pháp lý.

9. Chuẩn bị kế hoạch đối chiếu và chuyển đổi số dư đầu kỳ. Trước khi thông tư có hiệu lực, kế toán cần chốt sổ, xác nhận số dư, và lập bảng chuyển đổi giữa tài khoản cũ và mới. Đây là bước quan trọng để đảm bảo dữ liệu được liên thông chính xác giữa hai kỳ kế toán.

10. Lập kế hoạch chuyển đổi chi tiết và phân công trách nhiệm rõ ràng. Mọi thay đổi về phần mềm, tài khoản, biểu mẫu và quy trình cần có lộ trình cụ thể. Kế toán trưởng nên là người chịu trách nhiệm chính, phối hợp cùng bộ phận IT, kiểm toán nội bộ và lãnh đạo doanh nghiệp để giám sát tiến độ.

Thông tư 99 không chỉ là sự thay đổi về mặt kỹ thuật kế toán mà còn là dịp để doanh nghiệp tái cấu trúc và nâng cấp toàn bộ hệ thống tài chính nội bộ. Thay vì lo lắng, hãy coi đây là cơ hội để làm mới tư duy kế toán – chuyển từ “ghi chép để tuân thủ” sang “ghi nhận để quản trị”. Khi doanh nghiệp chuẩn bị tốt, quá trình chuyển đổi không chỉ trơn tru mà còn mở ra một chương mới: minh bạch hơn, chuyên nghiệp hơn và sẵn sàng thích ứng với những thay đổi trong thời kỳ số hóa quản lý tài chính quốc gia.

Mr Wick Kiểm toán - ATC Academy
Đào tạo, Tư vấn Giải pháp cho Doanh nghiệp, Hộ Kinh doanh
Liên hệ Đào tạo KTTH, KTT và Tax Tel: 093 670 9396