Có một câu hỏi rất thực tế: “Sao Nhà nước cứ giảm thuế giá trị gia tăng (GTGT) hoài, mà không giảm thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) hay thuế thu nhập cá nhân (TNCN) cho đỡ khổ?” Câu hỏi này rất đáng được nhìn nhận từ nhiều góc độ, vì nó không chỉ là câu chuyện của doanh nghiệp hay của người tiêu dùng – mà là chuyện của cả một nền kinh tế đang xoay sở tìm lối đi giữa khó khăn. Dưới đây là những phân tích để ai cũng có thể hiểu, kể cả khi không rành về thuế.
1. GTGT là thuế “mỗi người dân đều đang đóng” – nên giảm là thấy ngay
Khác với các loại thuế khác, thuế GTGT là thuế gián thu, tức là mọi người dân khi tiêu dùng hàng hóa, dịch vụ đều đang trả loại thuế này mà không cần phải trực tiếp nộp. Bạn mua một ly cà phê 30.000 đồng, trong đó đã có 2.727 đồng là tiền thuế GTGT mà bạn đã âm thầm trả. Chính vì vậy, khi thuế suất GTGT giảm – ví dụ từ 10% xuống 8% – người dân sẽ cảm nhận được ngay lập tức. Giá hàng hóa, dịch vụ có thể giảm xuống đôi chút, giúp giảm gánh nặng tiêu dùng, đặc biệt là với những mặt hàng thiết yếu mà người dân phải mua thường xuyên.
2. GTGT “thấm” vào mọi ngành nghề – giảm là cả nền kinh tế hưởng lợi
Thuế GTGT được áp dụng trên toàn bộ chuỗi cung ứng: từ sản xuất, vận chuyển, bán lẻ cho đến tiêu dùng cuối cùng. Khi thuế này giảm, không chỉ người tiêu dùng được lợi mà cả doanh nghiệp sản xuất và phân phối đều được tiếp sức. Giảm thuế GTGT cũng giống như bơm thêm năng lượng vào vòng quay kinh tế: hàng hóa bán chạy hơn, dòng tiền lưu thông nhanh hơn, niềm tin thị trường tăng lên. Đó là những điều rất cần trong bối cảnh kinh tế đang co lại hoặc chậm lại.
3. Nếu giảm thuế TNDN, chỉ doanh nghiệp có lãi mới được hưởng
Thuế thu nhập doanh nghiệp chỉ áp dụng cho doanh nghiệp có lãi. Nhưng trong thực tế, rất nhiều doanh nghiệp đang lỗ hoặc cầm cự để tồn tại, nên nếu có chính sách giảm thuế TNDN, thì chỉ một phần nhỏ doanh nghiệp đang có lợi nhuận mới được hưởng lợi. Vậy nên việc giảm thuế TNDN trong giai đoạn kinh tế khó khăn đôi khi không thực sự hiệu quả trong việc kích cầu. Những doanh nghiệp yếu nhất – đang cần hỗ trợ nhất – thì lại không được hưởng gì từ chính sách giảm thuế này.
4. Nếu giảm thuế TNCN, người thu nhập cao mới thấy rõ
Còn thuế thu nhập cá nhân thì sao? Thuế TNCN chỉ áp dụng cho những người có mức thu nhập vượt ngưỡng chịu thuế, tức là sau khi trừ giảm trừ gia cảnh, người đó còn dư thu nhập mới phải nộp thuế. Trong khi đó, một bộ phận rất lớn người lao động thu nhập thấp không hề phải nộp thuế TNCN. Cho nên nếu giảm thuế TNCN, chỉ những người có thu nhập khá trở lên mới được hưởng, còn phần lớn người lao động phổ thông, người bán hàng nhỏ lẻ, người làm nghề tự do – lại không cảm nhận được gì cả.
5. Mục tiêu chính của giảm thuế là “chống suy giảm sức mua” – chứ không phải ưu đãi tầng lớp khá giả
Khi kinh tế khó khăn, điều Nhà nước cần nhất không phải là “khoan sức cho người giàu” hay “thưởng cho doanh nghiệp có lãi”, mà là giữ được sức mua của đại đa số người dân – những người đang dè dặt từng chi tiêu nhỏ nhất. Nếu chính sách giảm thuế lại hướng đến nhóm ít chịu ảnh hưởng của khủng hoảng, thì sẽ mất đi ý nghĩa hỗ trợ số đông. Trong khi đó, giảm thuế GTGT lại chạm đến đúng nhóm đông nhất – những người tiêu dùng phổ thông, lao động thu nhập trung bình, sinh viên, công nhân, người nghỉ hưu... Chỉ cần họ bớt lo về giá cả, họ sẽ sẵn sàng mua sắm hơn. Mà một nền kinh tế chỉ có thể phục hồi nếu dòng tiền tiêu dùng được luân chuyển trở lại.
6. Giảm GTGT dễ áp dụng và có thể “điều chỉnh linh hoạt”
Thuế GTGT có cơ chế vận hành đơn giản, điều chỉnh nhanh, không cần sửa luật – chỉ cần một Nghị quyết hoặc Nghị định là có thể thực thi ngay. Doanh nghiệp chỉ cần cập nhật lại phần mềm hóa đơn, không bị vướng mắc phức tạp về thủ tục. Hơn nữa, thuế GTGT có thể giảm tạm thời rồi nâng lại mà không gây xáo trộn lớn. Điều này rất quan trọng khi Nhà nước cần điều tiết ngắn hạn mà không ảnh hưởng tới nguồn thu bền vững trong dài hạn, vốn đang đến từ thuế thu nhập.
7. Giảm GTGT không chỉ là chính sách tài chính – mà còn là thông điệp tâm lý thị trường
Trong bối cảnh tâm lý thị trường “chậm – lo – thắt chặt”, thì một chính sách giảm thuế GTGT giống như một lời cam kết mềm mại: “Chúng tôi đang đồng hành, đang tìm cách để mọi người tiếp tục vận hành cuộc sống.” Một vài phần trăm giảm thuế có thể không quá lớn, nhưng chính tín hiệu tích cực đó làm cho người dân cảm thấy được quan tâm, giúp các doanh nghiệp cảm thấy không đơn độc, và đặc biệt là các chuỗi cung ứng không bị đứt gãy vì nỗi sợ chi phí tăng cao.
Nếu giảm thuế thu nhập doanh nghiệp – chỉ doanh nghiệp đang lãi mới được lợi. Nếu giảm thuế thu nhập cá nhân – chỉ người có thu nhập cao mới cảm thấy khác biệt. Nhưng nếu giảm thuế giá trị gia tăng – mọi người dân đều được hưởng lợi, từ người tiêu dùng phổ thông cho đến doanh nghiệp nhỏ. Giảm thuế không phải là “món quà chia đều”, mà là công cụ điều tiết kinh tế. Và khi công cụ ấy được dùng đúng – như việc giảm thuế GTGT – thì ngay cả những người không biết gì về thuế cũng sẽ cảm nhận được lợi ích trong từng hóa đơn mua hàng, từng bữa ăn, từng chuyến xe.
Mr Wick Kiểm toán - Đào tạo Kế toán chuyên nghiệp
ATC Academy | Công ty TNHH Đào tạo và Tư vấn Á Châu
Khóa đào tạo cho Kế toán đáp ứng vị trị KTTH, KTT | W1. Tư duy Kế toán 30 chạm 30.
Bấm vào dòng chữ này để đăng ký nhân tư vấn để học W1| Tư duy Kế toán 30 chạm 30.
Nếu giảm thuế thu nhập doanh nghiệp – chỉ doanh nghiệp đang lãi mới được lợi. Nếu giảm thuế thu nhập cá nhân – chỉ người có thu nhập cao mới cảm thấy khác biệt. Nhưng nếu giảm thuế giá trị gia tăng – mọi người dân đều được hưởng lợi, từ người tiêu dùng phổ thông cho đến doanh nghiệp nhỏ. Giảm thuế không phải là “món quà chia đều”, mà là công cụ điều tiết kinh tế. Và khi công cụ ấy được dùng đúng – như việc giảm thuế GTGT – thì ngay cả những người không biết gì về thuế cũng sẽ cảm nhận được lợi ích trong từng hóa đơn mua hàng, từng bữa ăn, từng chuyến xe.
Mr Wick Kiểm toán - Đào tạo Kế toán chuyên nghiệp
ATC Academy | Công ty TNHH Đào tạo và Tư vấn Á Châu
Khóa đào tạo cho Kế toán đáp ứng vị trị KTTH, KTT | W1. Tư duy Kế toán 30 chạm 30.
Bấm vào dòng chữ này để đăng ký nhân tư vấn để học W1| Tư duy Kế toán 30 chạm 30.
Hãy ấn like, subcribe các kênh của Mr Wick Kiểm toán để theo dõi và cập nhật các thông tin, kiến thức Kế toán và Thuế mới nhất!
Website: https://taichinhketoanedu.com
Facebook: https://www.facebook.com/mrwickkiemtoan
Youtube: https://www.youtube.com/@mrwickkiemtoan
Tiktok: https://www.tiktok.com/@mrwickkiemtoan
Group: https://www.fb.com/groups/diendanthue.new