Trong suốt hành trình đào tạo và đồng hành cùng Kế toán nhiều năm qua, tôi nhận ra một điều: mỗi thời kỳ sẽ có một "miền đất hứa" cho nghề nghiệp này. Nếu như cách đây 20 năm, Kế toán trong lĩnh vực Bất động sản và Xây dựng từng là điểm đến lý tưởng với những con số hoa lệ và công trình bạc tỷ thì đến hôm nay, sự chuyển mình của thị trường đã đưa nghề Kế toán vào một giai đoạn mới – giai đoạn của hội nhập, của toàn cầu hóa và của những dòng chảy xuyên biên giới. Và trong giai đoạn đó, Kế toán lĩnh vực Xuất nhập khẩu và Logistics chính là nơi nên đặt mục tiêu theo đuổi, nếu bạn muốn sống trọn với nghề.
Thứ nhất, thị trường Bất động sản và Xây dựng đã không còn là “mảnh đất vàng” như hai thập niên trước. Giai đoạn tăng trưởng nóng đã qua. Từ sự phát triển rầm rộ ở các đô thị lớn cho đến những đợt sốt đất lan ra các tỉnh, giờ đây mọi thứ dần đi vào trạng thái bão hòa. Nhiều doanh nghiệp bất động sản co cụm, đóng băng dự án, thậm chí rút lui khỏi thị trường. Với Kế toán, điều đó không chỉ là khối lượng công việc giảm, mà còn là sự thu hẹp cơ hội phát triển và học hỏi. Những con số trong lĩnh vực này giờ đây ít mang tính đột phá, ít còn sức hút như những năm đầu khi thị trường còn mở rộng.
Thứ hai, Kế toán trong doanh nghiệp sản xuất tuy có thể mang lại mức lương tốt hơn, nhưng lại là một chặng đường rất gian nan. Mỗi tháng, mỗi quý là một cuộc chạy đua với giá thành, với định mức nguyên vật liệu, với quy trình kiểm soát nội bộ chặt chẽ. Những Kế toán từng trải trong lĩnh vực này đều hiểu rõ áp lực đối chiếu kho, kiểm kê, phân bổ chi phí hay lập báo cáo giá thành. Đó là công việc đòi hỏi độ bền, sự chính xác tuyệt đối và không phải ai cũng phù hợp để gắn bó dài lâu.
Thứ ba, trong bối cảnh toàn cầu hóa mạnh mẽ, việc mở rộng doanh thu ra nước ngoài không còn là một lựa chọn, mà là một yêu cầu sống còn của doanh nghiệp Việt Nam. Khi biên giới không còn là rào cản, hàng hóa, dịch vụ được xuất đi khắp thế giới, thì nhu cầu về Kế toán am hiểu xuất nhập khẩu và logistics trở nên cấp thiết. Những người làm nghề trong lĩnh vực này không chỉ làm việc với hóa đơn, sổ sách, mà còn tiếp xúc với tỷ giá, hợp đồng ngoại thương, Incoterms, chính sách thuế quan quốc tế. Và quan trọng hơn, họ làm việc với một dòng tiền mạnh mẽ đến từ bên ngoài – nguồn ngoại tệ thực sự quý giá cho nền kinh tế.
Thứ tư, thị trường thế giới đang mở ra với những điều kiện thuận lợi hơn bao giờ hết. Các hiệp định thương mại tự do, sự phát triển của AI, công nghệ chuỗi cung ứng và thương mại điện tử xuyên biên giới giúp việc giao thương trở nên nhanh, chính xác và hiệu quả hơn. Khi một lô hàng từ Trung Quốc về Hà Nội còn nhanh hơn hàng nội địa từ Bắc vào Nam, thì không thể nói rằng biên giới là rào cản. Chính vì thế, những người làm Kế toán trong lĩnh vực này có cơ hội tiếp xúc, học hỏi và lớn lên từng ngày trong một môi trường năng động, mang tính quốc tế rất rõ ràng.
Thứ năm, Kế toán trong lĩnh vực xuất nhập khẩu không chỉ là người ghi chép, mà còn là người mở rộng tầm nhìn cá nhân. Khi hiểu về logistics, hiểu về cơ chế giao nhận, thuế xuất nhập khẩu, đối chiếu cước vận tải, tỷ giá ngoại tệ... thì bạn đã có một nền tảng đủ mạnh để sau này bước ra khỏi nghề kế toán – làm chủ mảng thương mại quốc tế, vận hành hệ thống phân phối xuyên biên giới, thậm chí thành lập công ty riêng chuyên về logistics hoặc xuất khẩu. Cơ hội mở ra không chỉ là lộ trình nghề nghiệp mà còn là con đường khởi nghiệp trong tương lai.
Thứ sáu, việc tham gia vào lĩnh vực này cũng là một cách để rèn luyện ngoại ngữ và tư duy quốc tế một cách tự nhiên và thiết thực nhất. Không cần đi học ở đâu xa, chính công việc hàng ngày – email với khách hàng nước ngoài, xử lý hợp đồng bằng tiếng Anh, cập nhật quy định mới của hải quan các nước – sẽ là bài học sống động nhất giúp bạn trở thành một Kế toán có năng lực quốc tế thực sự.
Thứ bảy, xuất nhập khẩu và logistics cũng là một mảnh đất nhiều “ngách nghề” để bạn lựa chọn và phát triển lâu dài. Kế toán xuất khẩu hàng hóa, kế toán dịch vụ logistics, kế toán cước vận tải quốc tế, kế toán đại lý hải quan... mỗi mảng đều có những đặc thù riêng, giúp bạn vừa chuyên sâu, vừa linh hoạt trong việc mở rộng phạm vi công việc hoặc chuyển hướng sau này mà không cần phải bắt đầu lại từ đầu.
Và cuối cùng, sau tất cả những tính toán và phân tích, điều giữ chân bạn ở lại với nghề Kế toán không phải là mức lương hay vị trí, mà là tình yêu và niềm đam mê dành cho nó. Nếu bạn thực sự yêu nghề, thì việc chọn đúng lĩnh vực phù hợp với giá trị bản thân sẽ giúp bạn đi xa hơn, bền bỉ hơn, và trưởng thành hơn qua từng giai đoạn. Xuất nhập khẩu và logistics không dành cho tất cả mọi người – nhưng biết đâu, nó lại chính là nơi dành cho bạn?
Hãy suy nghĩ thật kỹ. Đừng chạy theo điều ai cũng làm, hãy chọn điều phù hợp với bạn nhất. Một con đường dài không cần quá đông người đi cùng, chỉ cần bạn đủ đam mê và bền bỉ là đã đủ. Và biết đâu, bạn sẽ không chỉ là một người làm Kế toán giỏi, mà còn trở thành một phần của dòng chảy toàn cầu đang từng ngày dịch chuyển.
Mr Wick Kiểm toán - ATC Academy
Đào tạo, Tư vấn Giải pháp cho Doanh nghiệp, Hộ Kinh doanh
Tel: 093 670 9396
