Chắc hẳn nhiều người làm thuế cũng từng thắc mắc: nếu cá nhân có thu nhập vãng lai dưới 10 triệu/tháng, đã bị khấu trừ 10% thì tại sao họ lại có quyền không đưa phần thu nhập này vào quyết toán thuế mà vẫn được ủy quyền cho công ty? Câu trả lời nằm ở nguyên tắc thu thuế và những bất cập trong quy định hiện tại.
Đầu tiên mình cùng tìm hiểu vì sao cá nhân có thể “bỏ qua” phần thu nhập đã khấu trừ 10%?
• Khi cá nhân có thu nhập vãng lai từ 2 triệu đồng/lần trở lên, đơn vị trả thu nhập phải khấu trừ 10% thuế TNCN. Đây là khoản thuế đã nộp ngay từ đầu, không phụ thuộc vào việc cá nhân có tổng thu nhập bao nhiêu hay có giảm trừ gia cảnh hay không.
• Vì đã thu cứng 10%, nên nếu cá nhân không muốn quyết toán, nhà nước cũng đã thu xong phần thuế này. Họ không cần tự quyết toán lại, vì số thuế đã nộp coi như “xong chuyện”.
• Nếu cá nhân có thu nhập vãng lai dưới 10 triệu/tháng, họ có quyền không đưa vào quyết toán và vẫn được ủy quyền quyết toán thuế cho công ty. Điều này giúp giảm bớt thủ tục, tránh việc phải tự đi quyết toán nếu họ không có nhu cầu hoàn thuế.
Tuy nhiên, chính quy định này lại tạo ra một số vấn đề:
- Bất cập về biểu thuế lũy tiến
• Nếu một người chỉ có thu nhập từ một nơi duy nhất, họ sẽ tính thuế theo biểu thuế lũy tiến từng phần. Có thể họ chỉ bị đánh thuế ở bậc 5% hoặc thậm chí không phải nộp thuế sau khi giảm trừ gia cảnh.
• Nhưng nếu cùng một người đó có thêm thu nhập vãng lai, thì phần thu nhập này bị cắt ngay 10%, trong khi nếu cộng dồn và tính lại theo thuế suất lũy tiến, họ có thể chỉ chịu mức thuế thấp hơn.
- Không khuyến khích cá nhân quyết toán để hoàn thuế
• Nhiều người không biết quyền lợi của mình hoặc ngại thủ tục, nên dù bị khấu trừ 10% nhưng họ không đi quyết toán để được hoàn thuế.
• Ngay cả khi quyết toán, quy trình hoàn thuế có thể mất nhiều thời gian, khiến cá nhân không mặn mà với việc đòi lại tiền thuế đã nộp thừa.
- Khó khăn cho doanh nghiệp trong việc nhận ủy quyền
• Doanh nghiệp chỉ có thể nhận ủy quyền nếu cá nhân chỉ có một nguồn thu nhập hoặc có thêm thu nhập vãng lai đã bị khấu trừ 10%.
• Nhưng thực tế, doanh nghiệp không thể kiểm soát được cá nhân có thu nhập từ nguồn khác chưa khấu trừ thuế hay không. Nếu cá nhân khai báo không trung thực, doanh nghiệp có thể vô tình nhận ủy quyền sai quy định.
- Mốc 10 triệu/tháng có thể dẫn đến việc lách luật
• Một số cá nhân có thu nhập vãng lai trên 10 triệu/tháng nhưng thay vì nhận một lần, họ chia nhỏ ra nhiều tháng để tránh bị khấu trừ 10%, gây khó khăn trong việc kiểm soát thuế.
• Ngược lại, nếu họ không tách nhỏ thu nhập, họ sẽ phải tự quyết toán thuế, làm tăng thủ tục hành chính không cần thiết.
Quy định này giúp giảm bớt thủ tục cho những người có thu nhập vãng lai nhỏ lẻ, nhưng đồng thời lại tạo ra một số bất cập. Một số đề xuất để cải thiện:
• Thay vì áp mức khấu trừ cứng 10%, có thể cho cá nhân kê khai trước mức giảm trừ gia cảnh để thu thuế chính xác hơn ngay từ đầu.
• Điều chỉnh lại mốc 10 triệu/tháng, hoặc tính theo tổng thu nhập cả năm để tránh tình trạng chia nhỏ thu nhập nhằm né thuế.
• Đơn giản hóa thủ tục hoàn thuế, giúp cá nhân dễ dàng lấy lại phần thuế đã nộp thừa mà không mất quá nhiều thời gian.
Bạn nghĩ sao về quy định này? Liệu có cách nào để vừa đảm bảo thu thuế công bằng, vừa giúp cá nhân và doanh nghiệp dễ thở hơn không? Trao đổi bên dưới cho Admin DIỄN ĐÀN THUẾ ✅ biết nhé.
Mr Wick Kiểm toán - Đào tạo Kế toán chuyên nghiệp
ATC Academy | Công ty TNHH Đào tạo và Tư vấn Á Châu
Today's studying plants the seeds for future's success. Make each day a little better than before
Mobile/Zalo: 0353969622
