I. CAPEX LÀ GÌ VÀ VAI TRÒ TRONG DÒNG TIỀN
CAPEX (Capital Expenditure – Chi tiêu vốn) là khoản chi doanh nghiệp bỏ ra để mua sắm, nâng cấp hoặc duy trì tài sản cố định như nhà xưởng, máy móc, phần mềm, hạ tầng công nghệ.
Trong báo cáo lưu chuyển tiền tệ, CAPEX được phản ánh ở lưu chuyển tiền từ hoạt động đầu tư. Đây là chỉ tiêu quan trọng vì nó:
Ảnh hưởng trực tiếp đến dòng tiền tự do (FCF) – tiền còn lại để trả nợ, chia cổ tức, tái đầu tư. Cho thấy chiến lược phát triển: doanh nghiệp đầu tư duy trì (maintenance) hay mở rộng (growth).Quyết định tính bền vững tài chính: nếu CAPEX quá cao so với CFO (Cash Flow from Operations – Dòng tiền từ hoạt động kinh doanh.), áp lực vốn sẽ lớn.
II. CHỈ TIÊU VÀ TỶ LỆ QUAN TRỌNG TRONG PHÂN TÍCH CAPEX
CAPEX / CFO → Tỷ lệ dòng tiền hoạt động phải chi cho đầu tư.
CAPEX / Doanh thu → Mức độ “ăn vốn” để tạo ra doanh thu.
CAPEX / Khấu hao → Xem doanh nghiệp chỉ duy trì hay đang mở rộng tài sản.
FCF = CFO − CAPEX → Dòng tiền còn lại cho cổ đông, ngân hàng, tái đầu tư khác.
III. CASE STUDY 1: DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT
2.
Case Study 1: Doanh nghiệp sản xuất

Số liệu giả định (năm 2024)
Doanh thu: 2.000 tỷ
CFO: 400 tỷ
CAPEX: 350 tỷ (250 tỷ mua dây chuyền mới, 100 tỷ thay máy cũ)
Khấu hao: 200 tỷ
Phân tích
CAPEX/CFO = 350/400 = 87,5% → gần hết dòng tiền hoạt động dành cho đầu tư.
CAPEX/Khấu hao = 1,75 → đầu tư mở rộng rõ rệt.
FCF = 400 − 350 = 50 tỷ → dương nhưng rất thấp → ít dư địa trả nợ/cổ tức.
Doanh nghiệp đang tăng công suất (growth CAPEX chiếm 71%).

3.
Case Study 2: Doanh nghiệp SaaS (Software as a Service – Phần mềm dưới dạng dịch vụ)

Số liệu giả định (năm 2024)
Doanh thu: 500 tỷ
CFO: 120 tỷ
CAPEX: 40 tỷ (toàn bộ là chi phí hạ tầng server, mua bản quyền phần mềm lõi).
Khấu hao: 30 tỷ
Phân tích
CAPEX/CFO = 40/120 = 33% → mức đầu tư vừa phải, không gây áp lực dòng tiền.
CAPEX/Khấu hao = 1,33 → đầu tư mở rộng nhẹ.
FCF = 120 − 40 = 80 tỷ → FCF dương mạnh.
Doanh nghiệp SaaS có lợi thế: CAPEX thấp so với sản xuất, dễ duy trì dòng tiền dương.

V. TỔNG KẾT
Doanh nghiệp sản xuất: CAPEX thường lớn, dễ “ăn” gần hết CFO, FCF thấp → rủi ro thanh khoản.
Doanh nghiệp SaaS: CAPEX nhỏ, CFO ổn định → FCF cao, linh hoạt hơn.
Bài học phân tích: Khi đọc báo cáo lưu chuyển tiền tệ, cần nhìn CAPEX không chỉ ở con số, mà còn ở cấu trúc (maintenance vs growth) và tỷ lệ so với CFO.
Mr Wick Kiểm toán - Đào tạo Kế toán chuyên nghiệp
ATC Academy | Công ty TNHH Đào tạo và Tư vấn Á Châu
Khóa đào tạo cho Kế toán đáp ứng vị trị KTTH, KTT | W1. Tư duy Kế toán 30 chạm 30.
Bấm vào dòng chữ này để đăng ký nhân tư vấn để học W1| Tư duy Kế toán 30 chạm 30.
Hãy ấn like, subcribe các kênh của Mr Wick Kiểm toán để theo dõi và cập nhật các thông tin, kiến thức Kế toán và Thuế mới nhất!
Website: https://taichinhketoanedu.com
Facebook: https://www.facebook.com/mrwickkiemtoan
Youtube: https://www.youtube.com/@mrwickkiemtoan
Tiktok: https://www.tiktok.com/@mrwickkiemtoan
Group: https://www.fb.com/groups/diendanthue.new
ATC Academy | Công ty TNHH Đào tạo và Tư vấn Á Châu
Khóa đào tạo cho Kế toán đáp ứng vị trị KTTH, KTT | W1. Tư duy Kế toán 30 chạm 30.
Bấm vào dòng chữ này để đăng ký nhân tư vấn để học W1| Tư duy Kế toán 30 chạm 30.
Hãy ấn like, subcribe các kênh của Mr Wick Kiểm toán để theo dõi và cập nhật các thông tin, kiến thức Kế toán và Thuế mới nhất!
Website: https://taichinhketoanedu.com
Facebook: https://www.facebook.com/mrwickkiemtoan
Youtube: https://www.youtube.com/@mrwickkiemtoan
Tiktok: https://www.tiktok.com/@mrwickkiemtoan
Group: https://www.fb.com/groups/diendanthue.new